Šta je sudski tumač i koji je njegov posao?

Sudski tumač je jedno od mnogih zanimanja za koje smo čuli, a da možda nismo sigurni šta se tačno podrazumeva pod njegovim aktivnostima. Prepliće se sa drugim, doduše sličnim oblicima rada, kao što je prevođenje dokumenata sa jednog na drugi jezik, što i nije netačno, samo je nepotpuno.

Ovo zanimanje je vrlo prisutno u savremenom dobu rada i poslovanja, i gotovo da ne postoji veće mesto koje nema svog sudskog tumača. Postoje specijalizovani sudski tumači za određen jezik kao što su sudski tumači za nemački, engleski, francuski i druge jezike. Brojne su karakteristike ovog zanimanja, pa tako u daljem tekstu dajemo ključna svojstva i odlike.

Pojam sudskog tumača

Sudski tumač je osoba koja se bavi zvaničnim prevođenjem različitih dokumenata sa maternjeg, srpskog na strani jezik, ili obrnuto. Radi se o zanimanju koje je potrebno kako sudovima, tako i fizičkim i pravnim licima. Sudski tumač engleski na primer, prevodi tekstove na taj ili sa engleskog na srpski jezik.

Često se postavlja pitanje zašto ovo zanimanje nije sinonim za prevodioca? Razloga je više. Prvo, sudski tumač stiče potvrdu, odnosno dozvolu za rad dobijanjem zvaničnog pečata, koji ima vrednost. Pečat dokazuje potpunu validnost prevoda i podudaranje sa originalnim dokumentom. Prevođenjem tekstova može da se bavi neko lice i iz hobija, ili honorarno, međutim sudski tumač je zvanično, ovlašćeno zanimanje validnog i potpunog prevođenja.

Oni sarađuju blisko sa sudom, pa svaki njihov nalog za prevod moraju da prihvate, dok su slobodni da biraju saradnju sa pojedincima, preduzećima, organizacijama ili drugim institucijama. Sudski tumač može da ima svoje glavno zanimanje – to su često advokati, diplomate, ekonomisti, a da se uz to bave poslovima prevođenja uz zvaničan pečat.

Kako postati sudski tumač?

Postati sudski tumač za nemački, ili kao predstavnik prevoda nekog drugog jezika, danas je prilično složena i procedura koja traje nekoliko meseci. Naime, prvo iz određenog mesta u kome je sudski tumač potreban, podnosi se zahtev Ministarstvu pravde. Onda ova institucija raspisuje konkurs i objavljuje u Službenom glasniku. U periodu trajanja konkursa, kandidati podnose dokumentaciju, koja mora biti potpuna, tačna i blagovremeno podneta.

Ona se sastoji iz fakultetske diplome, najčešće Filološkog fakulteta, kao dokaz odličnog poznavanja jezika. U slučaju da ona izostane, obavezno je posedovanje zvaničnog sertifikata o vrsnom znanju stranog jezika koji je neophodan. Uz to, dostavljaju se i potvrde da je kandidat punoletni državljanin Srbije, da živi i boravi u mestu u kome je sudski tumač potreban, kao i da nije krivično osuđivan niti da se vodio krivični postupak. To su formalni delovi dokumentacije za konkurs.

Uz sve što je prethodno navedeno, gotovo se podrazumeva da kandidat ima visoko obrazovanje, da je cenjen i ima ugled u mestu i opštini u kojoj se traži sudski tumač. Ministar donosi odluku o tome koji kandidat ispunjava uslove. Odgovor se šalje pismenim putem na adresu stanovanja, u roku od nekoliko meseci. Ukoliko je odgovor potvrdan i kvalifikacije su validne i odgovarajuće, kandidat polaže zakletvu u Ministarstvu pravde i dobija pečat kojim potvrđuje svoj rad i pouzdanost i stručnost prevoda. Zatim se počinje sa ovim zanimanjem i obaveznom saradnjom sa sudom.

Sudski tumač je zanimanje čiji je posao zvanično prevođenje tekstova, uz njihovu potvrdu pečatom i potpisom. Validnost, pouzdanost i blagovremenost ovog posla se podrazumeva, uz fleksibilan pristup prihvatanja pojedinačnih poslova za fizička i pravna lica. Saradnja sa sudovima je neophodna, neosporna i obavezna.